Ontwikkeling en Cultuur: Ontmoeting met Afrika: globalisering, cultuur en ‘ontwikkeling’ een dilemma?, 2008-2009 - Studiegids

Dilemma: “Globalisering is een onvermijdelijk proces. Globalisering leidt tot grote veranderingen in cultuur en daarom onvermijdelijk tot identiteitscrises in Afrikaanse samenlevingen.”

Het leidende idee van het college is om naar Afrika te kijken door de bril van de antropologie/geschiedenis/letteren en dit naast de wijze van kijken vanuit globaliseringsprocessen te plaatsen. Als voorbeelden van het globaliseringsdenken worden mobiliteit/migratie, ontwikkelings samenwerking, en verschillende concrete case studies behandeld. Deze case studies hebben betrekking op: mensenrechten en slavernij, Pinksterkerken als voorbeeld van globale religies, ontwikkeling van moderne technologie, het culturele erfgoed. Centraal staat de beschouwing van cultuur en cultuur verandering.

Dit vertalen we in een perspectief van connecties: de wereld is en was verbonden, een historisch vertoog (Cooper 2001); Vanuit dit perspectief bekijken we globalisering, ontwikkeling en we bevragen het begrip cultuur in relatie tot dezen. Door drie thema’s te belichten: mobiliteit, communicatie en ontwikkelingshulp komen we verschillende ontmoetingen met Afrika tegen die we ook zullen onderzoeken vanuit het spanningsveld tussen het wetenschappelijke en het ontwikkelings vertoog; elk van deze themas geeft inzicht in het voorgelegde dilemma. Het dilemma is onze gids gedurende deze cursus.

Rooster

Collegerooster

Woensdag 15-17h

Onderwijsvorm

hoorcollege met werkgroepen

A la Carte- en Contractonderwijs

Belangstellenden die deze cursus in het kader van A la carte onderwijs willen volgen (zonder tentamen), vinden hier meer informatie over kosten, inschrijving, voorwaarden etc.

Belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), vinden hier meer informatie over kosten, inschrijving, voorwaarden etc.

Leerdoelen

Na deze cursus kunnen de studenten: moderne vraagstukken over Afrika in relatie tot het ontwikkelingsvraagstuk kritisch benaderen; ontwikkeling bezien in een breed historisch en contemporain perspectief; en hebben de studenten kennis opgedaan van de specifieke onderwerpen en begripen van globalisering, ontwikkeling/verandering en cultuur.

Literatuur

<dir>**
Globalisation

**

F. Cooper, ‘What is the Concept of Globalisation good for? An African Historian’s perspective’, African Affairs, 100 (2001) 189-213
J. Ferguson, Global Shadows, Africa in the Neoliberal World Order (Durham and London, Duke University Press 2006 (introductory chapter)
W. van Binsbergen & R. van Dijk (eds), Situating Globality, African Agency in the Appropriation of Global Culture (Leiden, Brill 2006
Artikel D. Kalb, Time and contention in 2the great globalisation debate\” in: D. Kalb, W. Pantsers & H. Siebers (eds), Globalization and Development, Themes and Concepts in Current Research (Dordrecht, Kluwer Publishers 2004), pp. 9-49.

Images

Kleinman & J. Kleinman, ‘The Appeal of Experience; The Dismay of Images: Cultural Appropriations of Suffering in our Times’, in: A. Kleinman, V. Das & M. Lock (eds), Social Suffering (University of California Press 1997) 1-24
P.T. Zeleza (ed.) 2007, The study of Africa (vol 1 and 2), Dakar: CODESRIA.

Communication

Nyamnjoh> F.B. … re thinking communication research and development in Africa, CODESRIA,
Y.Z. Yu’a, ‘The New Imperialism and Africa in the New Electronic Village’, Review of African Political Economy, 31, 99 (2004) 11-29.
S. Corbett, Can the cellphone help end global poverty? New York Times, April 13, 2008 ([http://www.nytimes.com/2008/04/13/magazine/13anthropology-t.html?_r=1&pagewanted=all](http://www.nytimes.com/2008/04/13/magazine/13anthropology-t.html?_r=1&pagewanted=all)

C.C. Okigbo, & E. Festus Eribo (eds), Development and Communication in Africa, Lanham

</dir>Mobility

<dir>

M. de Bruijn, D. Foeken and R. van Dijk (eds), Mobile Africa, Changing Patterns of Movement in Africa and Beyond (Leiden, Brill 2001)
H. van Dijk & K. van Til, Population Mobility in Africa: an overview, in: – De Bruijn, M. et al (eds),_ Mobile Africa_ (Leiden, Brill 2001)
Circular Migration: creating a virtuous circle, The Broker, issue 1, April, 2007, 10-15

-P. Hahn & G. Klute, Cultures of Migration, African Perspectives (Berlin, Lit verlag 2007

-M. de Bruijn, ‘Mobility and Society in the Sahel: an Exploration of Mobile Margins and Global Governance’, in: Hahn & Klute, ‘_Cultures of Migration’ _(2007) 109-128.

-S. Ponzanesi & D. merolla (eds), Migrant Carthographies, New Cultural and Literary Spaces in Post-Colonial Europe (Oxford, Lexington books 2005

Artikel Linda:

Development

-Croll & D. Parkin, ‘Anthropology, the Environment and Development’, in: E. Croll and D. Parkin, Bush Base: Forest farm, Culture, Environment and Development, (London Routledge 1992)

-Ishemo Shubi L. 2004, ‘Culture and Historical Knowledge in Africa: a Cabralian approach’, Review of African Political Economy 99, (2004) 65-82.

Cultural heritage: website UNESCO and Prins Claus Fund;
Rowlands, M. 2002. ‘Cultural heritage and the role of traditional intesllectuals in Mali & Cameroon.’ In: Shore, C and S. Nugent (eds.) Elite Cultures. London: Routledge, pp. 145-458.
Inge Brinkman, in cooperation with Anne-Lot Hoek, Bricks, mortar and capacity building. 40 years SNV (SNV: The Hague 2005).

Dottridge, M. (2005) Types of Forced Labour and Slavery-like Abuse Occuring in Africa Today: a preliminary classification\”, in Cahiers d\‘etudes africaines, 2005, vol. 179/180 (3-4): 689-712.

Colleges van gasten:

Maarten Mous

Roland Kiessling & Maarten Mous 2006. « Vous nous avez donné le français, mais nous sommes pas obligés de l’utiliser comme vous le voulez »: Youth Languages in Africa In Perspektiven der Jugendsprachforschung / Trends and Developments in Youth Language Research, ed. by

[Christa Dürscheid](http://www.amazon.de/exec/obidos/search-handle-url/index=books-de&field-author=D%FCrscheid%2C%20Christa/303-1854667-5324219/oblocked::http://www.amazon.de/exec/obidos/search-handle-url/index=books-de&field-author=Dürscheid,%20Christa/303-1854667-5324219)&[Jürgen Spitzmüller](http://www.amazon.de/exec/obidos/search-handle-url/index=books-de&field-author=Spitzm%FCller%2C%20J%FCrgen/303-1854667-5324219/oblocked::http://www.amazon.de/exec/obidos/search-handle-url/index=books-de&field-author=Spitzmüller,%20Jürgen/303-1854667-5324219)pp. 385-401. (Sprache – Kommunikation – Kultur. Soziolinguistische Beiträge; 3). Frankfurt: Peter Lang

Roland Kiessling & Maarten Mous 2004. \“Urban Youth Languages in Africa\” Anthropological Linguistics 46(3): 303-341. [****Especially section 5 and 6****]

Lotte Pelckmans

L. Pelckmans, Negotiating the Memory of Fulbe Hierarchy among Mobile Elite Women, in: M. De Bruijn et al (eds) Strength beyond Structure, (Leiden, Brill 2007) 285-311.
Dottridge, M. (2005) Types of Forced Labour and Slavery-like Abuse Occuring in Africa Today: a preliminary classification\”, in Cahiers d\‘etudes africaines, 2005, vol. 179/180 (3-4): 689-712.

Linda van der Kamp

Van Dijk, R. 2006, \‘Transnational Images of Pentecostal Healing: Comparative Examples from Malawi and Botswana\’. In: Luedke, Tracy J. & West, Harry G. (eds.) Borders and Healers: Brokering Therapeutic Resources in Southeast Africa. Indiana University Press pp: 101-124.
Chidester, D., \‘Zulu Dreamscapes: Senses, Media and Authentication in contemporary Neo-Shamanism\’, Material Religion, 4 (2),pp. 136-159.

Daniela Merolla

S. Ponzanesi & D. merolla (eds), Migrant Carthographies, New Cultural and Literary Spaces in Post-Colonial Europe (Oxford, Lexington books 2005, the introduction

Inge Brinkman

Inge Brinkman, in cooperation with Anne-Lot Hoek, Bricks, mortar and capacity building. 40 years SNV (SNV: The Hague 2005).

</dir>### Toetsing

Toetsing; – Actieve participatie in de colleges; 80% (30% cijfer)

Tijdens de colleges wordt ruimte gemaakt voor presentatie van de studenten van een literair werk (door de student zelf uitgezocht, suggesties tijdens eerste college) dat te maken heeft met de thematiek van de week; iedere student leest dus een boek en relateert dat boek aan de inhoud van de colleges; dit verwerkt de student in een korte boekbespreking (30% cijfer)
De studenten schrijven een essay rond het dilemma van maximaal 6000 woorden. Uit het essay blijkt dat de student de stof en colleges goed heeft gevolgd. (40 % cijfer);

Informatie

Bij de docent

Overzicht

**
Blok Inleiding:

**

*4 febr. Globalisering, ontwikkeling/verandering: inleidend college

Docent: Mirjam de Bruijn

Globalisering: een wereld omvattend proces? De historische dimensie. Welke betekenis voor Afrika? Welke processen horen erbij (met toelichting van de keuze voor deze college serie: Migratie/mobiliteit; communicatie; ontwikkelingshulp)

Wat is cultuur? In welke contexten gebruikt de wetenschap cultuur in de context van ‘ontwikkeling’? Wat is ontwikkeling? Technologie, cultuur en ontwikkeling; communicatie, migratie/mobiliteit, ‘ontwikkeling als hulp’. Centraal ook staan begrippen van in- en uitsluiting en ongelijkheid.

Artikelen:

F. Cooper, ‘What is the Concept of Globalisation good for? An African Historian’s perspective’, African Affairs, 100 (2001) 189-213
W. van Binsbergen & R. van Dijk (eds), Situating Globality, African Agency in the Appropriation of Global Culture (Leiden, Brill 2006) (hieruit een artikel en introductie, student bepaalt zelf; intro in reader, het boek is beschikbaar in ASC bieb en ik neem het mee naar college)

*11 febr. Veranderende beelden van Afrika

Docent; Mirjam de Bruijn

In het ontwikkelings vertoog, maar ook in het globaliserings vertoog neemt Afrika een bepaalde positie in. Welke positie is dat? Welke beelden van Afrika gaan daarmee gepaard? En hoe wordt dit besproken in de literatuur van de Afrikanistiek?

Artikel:

Kleinman & J. Kleinman, ‘The Appeal of Experience; The Dismay of Images: Cultural Appropriations of Suffering in our Times’, in: A. Kleinman, V. Das & M. Lock (eds), Social Suffering (University of California Press 1997) 1-24

Film: Darwin’s Nightmare (of de nieuwe IDFA productie)

Laatste half uur van het college: bespreken wie welk boek kiest voor een korte book review

Vervolg:

Drie blokken waarin cultuur en globaliseringsproces besproken worden in hun dialectiek of conflict:; 1. Migratie of beter mobiliteit en cultuur en sociale verandering; 2. communicatie, cultuur en technologie; 3. ‘development’ als hulp, cultuur en verandering.

Blok I: Mobiliteit en migratie

*18 febr. Mobiel zijn is de normale staat van zijn; inleiding op Mobile Africa;

Docent: Mirjam de Bruijn

Artikelen:

M. de Bruijn, D. Foeken and R. van Dijk (eds), Mobile Africa, Changing Patterns of Movement in Africa and Beyond (Leiden, Brill 2001)
H. van Dijk & K. van Til, Population Mobility in Africa: an overview, in: De Bruijn, M. et al (eds),_ Mobile Africa_ (Leiden, Brill 2001)
Circular Migration: creating a virtuous circle, The Broker, issue 1, April, 2007, 10-15

*25 febr. Globalisering, ontwikkeling en religie: Voorbeeld Pentecostalism

Docent: Linda van der Kamp

Van Dijk, R. 2006, \‘Transnational Images of Pentecostal Healing: Comparative Examples from Malawi and Botswana\’. In: Luedke, Tracy J. & West, Harry G. (eds.) Borders and Healers: Brokering Therapeutic Resources in Southeast Africa. Indiana University Press pp: 101-124.
Chidester, D., \‘Zulu Dreamscapes: Senses, Media and Authentication in contemporary Neo-Shamanism\’, Material Religion, 4 (2),pp. 136-159.

*4 mrt. Cultural expression en mobiliteit: migration literature

Docent: Daniela Merolla

Artikel:

S. Ponzanesi & D. merolla (eds), Migrant Carthographies, New Cultural and Literary Spaces in Post-Colonial Europe (Oxford, Lexington books 2005, the introduction

Laatste half uur van deze sessie, bespreking migranten literatuur door 3 studenten (10 minuten per student)

Blok II: Communicatie

*11 mrt. Nieuwe Communicatie technologie, cultuur en ontwikkeling.

Docent: Mirjam de Bruijn

In dit college wordt de verweving van globalisering, ontwikkeling en cultuur getoond. Naast het voorbeeld van mobiele telefonie (met korte film over Sudan) zullen we het fenomeen van de RAP muziek cultuur bespreken.

Artikel:

‘De telefoon heeft benen gekregen’, 2008, Inaugurele rede Mirjam de Bruijn

(zie pdf file: <http://www.ascleiden.nl/pdf/OratieDeBruijnNed.pdf>

Laatste half uur van het college wordt gebruikt voor de boekbesprekingen van de studenten: drie keer tien minuten.

*18 mrt. Globalisering en taal ontwikkeling: voorbeeld van jeugdcultuur

in taal

Docent: Maarten Mous

Artikelen:

Roland Kiessling & Maarten Mous 2006. « Vous nous avez donné le français, mais nous sommes pas obligés de l’utiliser comme vous le voulez »: Youth Languages in Africa In Perspektiven der Jugendsprachforschung / Trends and Developments in Youth Language Research, ed. by [Christa Dürscheid](http://www.amazon.de/exec/obidos/search-handle-url/index=books-de&field-author=D%FCrscheid%2C%20Christa/303-1854667-5324219/oblocked::http://www.amazon.de/exec/obidos/search-handle-url/index=books-de&field-author=Dürscheid,%20Christa/303-1854667-5324219)&[Jürgen Spitzmüller](http://www.amazon.de/exec/obidos/search-handle-url/index=books-de&field-author=Spitzm%FCller%2C%20J%FCrgen/303-1854667-5324219/oblocked::http://www.amazon.de/exec/obidos/search-handle-url/index=books-de&field-author=Spitzmüller,%20Jürgen/303-1854667-5324219), pp. 385-401. (Sprache – Kommunikation – Kultur. Soziolinguistische Beiträge; 3). Frankfurt: Peter Lang
Roland Kiessling & Maarten Mous 2004. \“Urban Youth Languages in Africa\” Anthropological Linguistics 46(3): 303-341. [****Especially section 5 and 6****]

**
Blok III: Ontwikkelingshulp

**

*1 april Ontwikkeling als hulp en cultuur, deel van het globaliserings proces?:

Docent: Mirjam de Bruijn

In dit college wordt verder ingegaan op het debat relatie ontwikkeling en cultuur en ontwikkelingshulp of internationale samenwerking

Artikel:

Thomas Bierschenk, Jean-Pierre Chauveau et Jean-Pierre Olivier de Sardan (eds) [Courtiers](http://opc4-ascl.pica.nl/DB=3/SET=2/TTL=2/CLK?IKT=4&TRM=Courtiers) en développement: les villages africains en quête de projets/ sous la dir., Paris : Karthala 2000, introdcution et un article (english version also available)
Ishemo Shubi L. 2004, ‘Culture and Historical Knowledge in Africa: a Cabralian approach’, Review of African Political Economy 99, (2004) 65-82.

*8 april Ontmoeting tussen Nederland en Afrika: de Nederlandse Vrijwilligers organisatie: SNV

Docent: Inge Brinkman

Artikel:

Inge Brinkman, in cooperation with Anne-Lot Hoek, Bricks, mortar and capacity building. 40 years SNV (SNV: The Hague 2005).

*15 april Het mensenrechten debat en ‘slavernij’ in Afrika, voorbeeld van de Fulbe,

Docent: Lotte Pelckmans

Artikel:

L. Pelckmans, Negotiating the Memory of Fulbe Hierarchy among Mobile Elite Women, in: M. De Bruijn et al (eds) Strength beyond Structure, (Leiden, Brill 2007) 285-311
Dottridge, M. (2005) Types of Forced Labour and Slavery-like Abuse Occuring in Africa Today: a preliminary classification\”, in Cahiers d\‘etudes africaines, 2005, vol. 179/180 (3-4): 689-712.

*22 april Cultureel erfgoed en ontwikkeling

Docent: Richard Akum of Mirjam de Bruijn

In dit college wordt een nieuwe tendens in ontwikkelings samenwerking besproken waarbij het begrip cultuur heel hoog op de agenda staat. Maar welk begrip van cultuur wordt gehanteerd en hoe ziet ontwikkeling er dan uit. Hoe past dit in het proces van globalisering?

Artikel:

Cultural heritage: website UNESCO and Prins Claus Fund;

Rowlands, M. 2002. ‘Cultural heritage and the role of traditional intesllectuals in Mali & Cameroon.’ In: Shore, C and S. Nugent (eds.) Elite Cultures. London: Routledge, pp. 145-158.

Presentaties literatuur reviews door studenten: 10 minuten per student

*29 april. Afsluitend college, debat en vragen

Docent: Mirjam de Bruijn

Eerste helft: Debat. De studenten nemen een positie in de stelling en verdedigen deze met behulp van de inhoud van de collegeserie

Tweede helft: Vragen