Toegangseisen
—
Beschrijving
Woorden zijn de eenheden van vorm en betekenis in een taal, die op een systematische manier met elkaar verbonden worden tot zinnen. Mensen communiceren echter niet (alleen) met losse woorden of zinnen, maar meestal met grotere brokken taal: tekst (of discourse). Dit college gaat over de systematische manieren waarop zinnen met elkaar verbonden worden tot teksten en over de vraag hoe lezers/luisteraars de relatie tussen de zinnen in een tekst adequaat kunnen interpreteren.
We behandelen de verschillende vormen van zinsverbinding (nevenschikking, onderschikking, complementatie-) en vragen ons af of die een systematisch verschil in betekenis met zich meebrengen: is er een verband tussen de mate van syntactische integratie tussen zinnen en de mate van inhoudelijke integratie tussen de gepresenteerde gebeurtenissen? Denk bijvoorbeeld aan het verschil tussen want en omdat, of tussen hoewel en maar, en aan de verschillende manieren waarop je in het Nederlands conditionele relaties kunt presenteren (met ondergeschikte als-zinnen of met de nevenschikkende voegwoorden of en en). Heel vaak is de relatie tussen zinnen in een tekst bovendien helemaal niet expliciet gemaakt met voegwoorden en dan rijst de vraag hoe lezers/luisteraars, op grond van talige maar ook niet-talige aanwijzingen, toch kunnen komen tot een coherente interpretatie van de samenhang in een tekst. Dat probleem doet zich ook voor bij het bepalen van het antecedent van een persoonlijk voornaamwoord, de referentiële continuïteit van een tekst.
In dit college behandelen we verschillende benaderingen van relaties tussen zinnen, uiteenlopend van traditioneel-grammaticale studies tot en met recent psycholinguïstisch onderzoek naar verwerking en verwerving.
Leerdoelen
Studenten krijgen inzicht in de grammaticale middelen die het Nederlands heeft om zinnen met elkaar te verbinden, als ook in de syntactische en functionele verschillen tussen deze vormen van zinsverbinding. In de wekelijkse opdrachten leren ze de theorie en terminologie toe te passen op zelf verzamelde, authentieke taaldata en vragen te formuleren voor verder onderzoek. De collegebijeenkomsten zijn primair bedoeld om te oefenen in discussie en presentatie van onderzoeksresultaten.
Rooster
Zie het rooster van de opleiding Nederlandse taal en cultuur.
Onderwijsvorm
Hoor-/werkcollege met opdrachten
Toetsing
Presentatie op college, twee tussentijdse onderzoeksopdrachten, tentamen
Blackboard
Ja
Literatuur
Staat op Blackboard.
Aanmelden
Via uSis.
Dit college is niet beschikbaar voor A la carte onderwijs.
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Deadlines voor inschrijving:
Eerste semester t/m 23 augustus 2010
Tweede semester t/m 17 januari 2011