Studiegids

nl en

Rationele-keuze theorie

Vak
2012-2013

Omschrijving

Doelen: 1. Het verschaffen van een overzicht van de klassiekers van de rationele-keuze theorie. 2. Het verschaffen van inzicht in het belang van de rationele-keuze als benadering voor de politieke wetenschap

Inhoud: In de cursus wordt thematisch een overzicht gegeven van de klassiekers van de rationele-keuze theorie, zoals het eendimensionale ruimtelijk model van Harold Hotelling, de links-rechts schaal als politieke oriëntatie van Anthony Downs, de sociale-keuze theorie van Kenneth Arrow, het model van de eentopige voorkeuren van Duncan Black, de speltheorie van John von Neumann en Oskar Morgenstern, de logica van collectieve actie van Mancur Olson, en de coalitieformatie theorie van William Riker.
Kennis van het werk van de klassiekers is van belang voor het beoordelen van actuele vraagstukken of i) een individu vrijwillig een bijdrage levert aan het in stand houden van een schoon milieu; ii) welke positie neemt een politieke partij in de politieke ruimte; iii) de rationaliteit van een preventieve aanval om te voorkomen dat de tegenstander massavernietigingswapens kan gebruiken. In deze voorbeelden gaat het om een strategische afweging tussen verschillende alternatieven en een keuze die al dan niet als een rationele keuze kan worden betiteld. De keuze is niet alleen afhankelijk van de preferenties voor de alternatieven maar ook van het aantal spelers die betrokken zijn bij de strategische interactie. De rationele keuze is bovendien afhankelijk in hoeverre de belangen van de spelers tegengesteld zijn, d.w.z. is er sprake van een nulsom spel of een positieve-som spel. En ten slotte is de rationele keuze afhankelijk van de setting van de strategische interactie, d.w.z. kunnen de spelers een bindend contract met elkaar sluiten (coöperatief spel) of maken de spelers onafhankelijk van elkaar een eenzijdige keuze voor een bepaalde strategie (non-coöperatief spel).

Onderwijsvormen

De cursus bestaat uit twee maal per week hoorcollege en één keer per week werkcollege. De gepresenteerde sheets van het hoorcollege zijn vooraf beschikbaar op Blackboard. En ook de opdrachten staan op Blackboard.

Studiemateriaal

Aanschaffen: Andrew Hindmoor, Rational Choice. Palgrave Macmillan.
Artikelen beschikbaar op Blackboard

Toetsing

Vanaf de tweede week wordt elke week een shortpaper ingeleverd (800 woorden, regelafstand 2) voorafgaand aan de werkgroepbijeenkomst. De zes shortpapers tellen voor 30% mee voor het eindcijfer. Het deelcijfer van de shortpaper wordt als volgt bepaald: zes cijfers opgeteld / 6. Als een student minder shortpapers inlevert – bijvoorbeeld slechts 3 shortpapers – dan wordt het deelcijfer van de shortpaper als volgt berekend: drie cijfers opgeteld /6.
Het ander deelcijfer (70% van het eindcijfer) wordt bepaald door een eindpaper waarin één klassieker van de rational choice centraal.

Nadere informatie over de eisen van de shortpaper en de eindpaper komen op Blackboard, en ook de lijst van klassiekers waaruit men moet kiezen komt op Blackboard.

Rooster:

Hoorcollege
maandag 8 april t/m 13 mei, 11.00-13.00 uur, SC01 en
woensdag 3 april t/m 22 mei, 11.00-13.00 uur, Gorl. 02

Werkgroepen
Werkgroep 1: donderdag 4 april t/m 23 mei, 9.00-11.00 uur, SA23 (behalve 9 mei Hemelvaartsdag)
Werkgroep 2: donderdag 4 april t/m 23 mei, 9.00-11.00 uur, 1A33 (behalve 9 mei Hemelvaartsdag)
Werkgroep 3: donderdag 4 april t/m 23 mei, 11.00-13.00 uur, SA23 (behalve 9 mei Hemelvaartsdag)
Werkgroep 4: donderdag 4 april t/m 23 mei, 11.00-13.00 uur, 1A33 (behalve 9 mei Hemelvaartsdag)
Werkgroep 5: donderdag 4 april t/m 23 mei, 15.00-17.00 uur, 5A41 (behalve 11 april en 23 mei in 1A11, 9 mei Hemelvaartsdag)
Werkgroep 6: donderdag 4 april t/m 23 mei, 15.00-17.00 uur, 5A37 (behalve 9 mei Hemelvaartsdag) voorlopig gesloten