Omschrijving
Doel: In deze cursus maak je kennis met de theorievorming en het onderzoek van de politieke psychologie. Politiek is mensenwerk en daardoor voor een belangrijk deel psychologie. Politiek psychologen streven ernaar politiek gedrag van leiders en burgers te verklaren. Na afloop van de cursus zul je 1. meer kennis en inzicht hebben in de belangrijke onderzoeksvragen, begrippen, theorieën, methoden en resultaten van de politieke psychologie en 2. een eigen politiek psychologisch onderzoeksplan kunnen ontwikkelen.
Inhoud: De cursus is georganiseerd in vier delen. Het eerste deel – de introductie – biedt je een overzicht van de terreinen van onderzoek van de politieke psychologie en van de belangrijkste politiek-psychologische onderzoeksvragen, kernbegrippen, en theorieën. In het tweede deel richten wij de blik op gedrag en oriëntaties van politieke leiders. Onderwerpen zijn: ambities en motivaties in de politiek, leiderschap en charisma, en politieke besluitvorming en fiasco’s daarvan. Enkele van de intrigerende onderzoeksvragen zijn: Wat zijn de ambities en motieven van politici en wat is de oorsprong daarvan? Wat maakt een politicus charismatisch? Waarom is de ene politicus succesvol en stapelt de ander fout op fout? In het derde deel kijken wij naar de verbinding tussen leiders en de massa: politieke socialisatie. Spannende onderzoeksvraag is: Hoe beïnvloeden politieke leiders de burgers? In het vierde deel nemen we belangrijke politieke gedragingen en oriëntaties van burgers onder de loep: stemmen, protesteren of zwijgen; politieke partijvoorkeur; politieke kennis, interesse en cynisme; nationalisme, racisme, anti-Semitisme en Islamofobie; genocide en terrorisme; en internationale vijandschap en vriendschap. Fascinerende onderzoeksvragen zijn: Waarom gaat de ene burger wel en de andere niet stemmen? Wat zijn de achtergronden van partijvoorkeur? Hoe is nationalisme te verklaren? Wat ligt ten grondslag aan negatieve stereotypen van andere volkeren en aan etnisch exclusionisme? Wat zijn de oorzaken van politiek geweld en terrorisme?
Onderwijs- en leervormen
De werkvormen van de cursus zijn: hoor- en werkcolleges, literatuurstudie, het schrijven van een recensie van een onderzoeksartikel, en het ontwikkelen en schrijven van een eigen onderzoeksplan. De cursus wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen over de hoor- en werkcolleges en de bestudeerde literatuur. Een uitgebreide beschrijving van de cursus staat in de ‘Studiewijzer cursus Politieke Psychologie 2012-2013’. Hierin lees je wat je van de cursus kunt verwachten en anderzijds wat de cursus en de docent van jou verwacht, en hoe je een goed resultaat kunt behalen bij deze cursus. In het eerste deel van deze handleiding wordt de cursus als geheel beschreven. In het tweede deel staan de plannen voor de afzonderlijke hoor- en werkcolleges. Per college wordt aangegeven wat de doelstelling is, welke voorbereiding van je wordt verwacht, welke werkvormen worden gebruikt, en welk nawerk is gewenst.
Studiematerialen
Boeken:
Cottam, M. L., Dietz-Uhler, B., Mastors, E. & Preston, Th. (eds.) (2010), Introduction to Political Psychology, New York, N.Y.: Psychology Press. (343 pagina’s).
Post, J. M. (2004), Leaders and Their Followers In A Dangerous World, The Psychology of Political Behavior, Ithaca, N.Y.: Cornell University Press. (279 pagina’s).
Artikelen:
Theodoridis, A. G. & Nelson, A.J. (2012), Of BOLD Claims and Excessive Fears: A Call for Caution and Patience Regarding Political Neuroscience, Political Psychology 33 (1), 27-43.
Winter, D. G. (2011), Philosopher-King or Polarizing Politician?; A Personality Profile of Barack Obama, Political Psychology 32(6), 1059-1081.
Hermann, Ch. F. & J. G. Stein, B. Sundelius, S. G. Walker (2001), Resolve, Accept, or Avoid: Effects of Group Conflict on Foreign Policy Decisions, International Studies Review 3 (2), 133-168.
Andeweg, R. B. & S. B. van den Berg (2003), Linking Birth Order to Political Leadership: The Impact of Parents or Sibling Interaction? In: Political Psychology 24 (3), 605-623.
Jennings, M. K., Stoker, L. & Bowers, J. (2009), Politics Across Generations: Family Transmission Reexamined, The Journal of Politics 71 (3), 782-799.
Van Deth, J. W., Abendschön, S. & Vollmar, M. (2011), Children and politics: an empirical reassessment of early political socialization, Political Psychology 32 (1): 147-173.
Plutzer, E. 2002, Becoming a Habitual Voter: Inertia, Resources, and Growth in Young Adulthood, American Political Science Review 96 (1), 41-56
Van Holsteyn, J. J. M. (2011), The Dutch Parliamentary Election of 2010, West European Politics 34 (2): 412-419.
McLaren, L. (2007), Explaining mass-level Euroscepticism: identity, interests, and institutional distrust, Acta Politica 42 (2/3), 233-249.
Collegeteksten op Blackboard.
Toetsing
Het eindcijfer wordt gebaseerd op de cijfers voor de recensie van een recent gepubliceerd wetenschappelijk artikel (2/10), het eigen onderzoeksplan (3/10), en het schriftelijke tentamen over de hoor- en werkcolleges en de bestudeerde literatuur (5/10).
Schriftelijk tentamen
Donderdag 28 maart 2013, 14.00-17.00 uur, Gorlaeus zaal 3
Hertentamen
Maandag 3 juni 2013, 9.00-12.00 uur, FSW SB11
Voor de tentamens kunt u zich tot uiterlijk 10 dagen voor de tentamendatum via USIS aanmelden
Rooster:
Hoorcollege
dinsdag 5 februari t/m 19 maart, 11.00-13.00 uur, SA49 (behalve 5 feb 1A20, 12 feb 1A01 en 19 feb 1A27)
vrijdag 8 februari t/m 22 maart, 11.00-13.00 uur, SA49 (behalve 22 feb SA41, 1 mrt SB45 en 15 & 22 mrt 1A21)
Werkgroepen
werkgroep 1: woensdag 13 februari t/m 20 maart, 9.00-11.00 uur, 1A33
werkgroep 2: woensdag 13 februari t/m 20 maart, 15.00-17.00, 1A24 (behalve 20 februari 5A42)
werkgroep 3: woensdag 13 februari t/m 20 maart, 11.00-13.00 uur, SA23