Toegangseisen
Met succes afgerond hebben van Taal in Gebruik (BA1)
Beschrijving
Door hun woordkeus kunnen taalgebruikers de gedachten van gesprekspartners of lezers een bepaalde kant op sturen. Het maakt uit of je een beperking van de hypotheekrente-aftrek “verhoging van de woonlasten” noemt of “afschaffing van de villa-subsidie” – bij het eerste denk je eerder aan een overheid die onterecht je geld afpakt, bij het tweede eerder aan het onterecht uitdelen van geld. Maar ook grammaticale keuzes, die meestal onbewust worden gemaakt en minder opvallen, beïnvloeden het sturende karakter van een taaluiting. Het is die sturende kracht van grammatica die in dit college centraal staat. De journalist die schrijft “Groot aantal demonstranten hinderen treinverkeer” lijkt de demonstranten meer van opzet te beschuldigen dan degene die een lijdende vorm gebruikt zoals in “Treinverkeer gehinderd door groot aantal demonstranten”.
Voortbouwend op verschillende eerdere onderdelen analyseren we in dit vak de relaties tussen taalkundige en retorische dimensies van teksten en gesprekken. In de eerste plaats worden enkele speciale verschijnselen uit de woordenschat (o.a. de betekenisverandering bij ‘leuk’ en ‘lekker’, en het verschijnsel ‘attribute framing’ bij halfvol/halfleeg) en grammatica (o.a. ontkenning, modaliteit, gebiedende wijs, conditionele constructies en partikels) behandeld; daarbij komt ook het taalspecifieke karakter ervan aan de orde en de problematiek van de vertaalbaarheid. In de tweede plaats worden enkele case studies verricht.
In een apart tutorial bestuderen studenten die dit vak op niveau 400 willen afsluiten, een overzicht van de belangrijkste theoretische benaderingen op dit gebied (Relevantietheorie, Neo-Griceaanse pragmatiek en de Linguïstische argumentativiteitstheorie van Ducrot).
Leerdoelen
Studenten zijn in staat:
verbanden te leggen tussen taalkundige eigenschappen van een tekst op woord- en zinsniveau enerzijds en retorische effecten op tekstniveau anderzijds
het aangereikte taalkundige begrippenapparaat adequaat te gebruiken om dergelijke verbanden te analyseren en te verklaren
een gefundeerd kritisch standpunt in te nemen over taalkundig-retorische aspecten van een tekst
voor niveau 400: verschillen en overeenkomsten tussen relevante semantische en pragmatische theorieën te beschrijven, die theorieën toe te passen op nieuw materiaal, op grond van die toepassingen kritisch te bespreken.
Rooster
Zie het rooster van de opleiding Nederlandse taal en cultuur
Onderwijsvorm
Werkcollege
Aanvullend tutorial (voor studenten Nederlands en anderen die het op niveau 400 willen afsluiten)
Studielast
De totale studielast is 140 uur.
Bijwonen colleges (contacturen): 26 uur (2 uur per week)
Voorbereiden colleges: bestuderen literatuur, schrijven reflecties, presentatie voorbereiden: 52 uur (ca. 4 uur per week)
Tentamenvoorbereiding: 25 uur
Eigen onderzoek en schrijven nota: 35 uur
Tentamen: 2 uur
Toetsing
(niveau 300:) schriftelijk tentamen met enkele invulvragen: 50%
(niveau 400:) schriftelijk tentamen met enkele essayvragen: 50%
Werkstuk (uitgewerkte case study): 50%
Tentamen en werkstuk moeten allebei minimaal 5.5 zijn.
Herkansing
- Schriftelijk tentamen en werkstuk mogen beide één keer worden herkanst.
Blackboard
Er is een blackboardcursus aanwezig. Via Blackboard worden studenten op de hoogte gehouden van lopende zaken en ontvangen ze specifieke informatie over onderdelen van de cursus. Zie Blackboard.
Literatuur
Wordt via blackboard bekend gemaakt.
Aanmelden
Inschrijven voor dit vak via“uSis”:https://usis.leidenuniv.nl/
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
Aanmelden voor Contractonderwijs
Contact
Voor inhoudelijke vragen omtrent deze cursus kun je contact opnemen met Dr. R. Boogaart, Nederlandse Taal en Cultuur, P.N. van Eyckhof 1 (WSD-complex, gebouw 1167, kamer 104b) – 071-5272158.
Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur/neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 101A. Tel. 071-5272 2604. mail: osz-oa-eyckhof@hum.leidenuniv.nl.
Opmerkingen
nvt