Toegangseisen
VWO wiskunde en natuurkunde en Inleiding Astrofysica.
Beschrijving
In deze cursus leer je over de fysische principes achter de eigenschappen van exoplaneten en ons zonnestelsel. Je leert hoe we die principes gebruiken om exoplaneten te detecteren, en wat hun rol is in het ontstaan van planetenstelsels.
Deze cursus behandelt de eigenschappen van (exo)planeten en kleinere objecten thematisch gegroepeerd aan de hand van de onderliggende fysische processen. Na een kort algemeen overzicht van de verschillende soorten objecten in het zonnestelsel en de diversiteit van exoplaneten, wordt uit de Newtonse gravitatie de baanbeweging van objecten afgeleid. Deze kennis wordt vervolgens toegepast voor de detectie en karakterisering van exoplaneten, en verder uitgewerkt voor de dynamica van kleine objecten in het zonnestelsel. Hierbij komen ook niet-gravitationele krachten aan bod. Vervolgens beschouwen we de energiebalans van reuzeplaneten en aard-achtige planeten, die in grote mate samenhangt met hun interne en atmosferische structuur en chemische samenstelling. Als laatste bekijken we hoe dezelfde fysische principes de vorming van planetenstelsels beïnvloeden, en de sporen die hiervan nog steeds zichtbaar en meetbaar zijn in het zonnestelsel.
Tijdens computerpractica werk je aan uitgebreide berekeningen van de besproken fysische processen, en analyseer je astronomische meetgegevens van exoplaneten.
De volgende thema’s komen aan bod:
Overzicht van ons zonnestelsel en exoplanetenstelsels
Baanbewegingen onder invloed van de gravitatiekracht
Detectie van exoplaneten en daarbij te onderscheiden eigenschappen
Dynamica van kleine objecten zoals planetoïden en kometen in ons zonnestelsel
Eigenschappen van reuzeplaneten en aard-achtige planeten, hun energiebalans, en de invloed van de gravitatiekracht en getijdenwerking op en door deze planeten
De oorsprong van planetenstelsels: hoe uniek is ons eigen zonnestelsel?
Leven in ons zonnestelsel en in andere planetenstelsels
Leerdoelen
Hoofdleerdoel: na afloop van deze cursus kun je met behulp van de opgedane kennis van de achterliggende fysische principes een grote variëteit aan kwalitatieve en kwantitatieve opgaven oplossen over planetenstelsels in het algemeen.
Na afloop van de cursus Planetenstelsels kun je:
Kwalitatieve vragen beantwoorden en kwantitatieve berekeningen maken over baanbewegingen onder invloed van de gravitatiekracht
Kwalitatieve vragen beantwoorden over leven in ons zonnestelsel en hoe leven op exoplaneten aangetoond zou kunnen worden
Detectiemethoden voor exoplaneten beschrijven, en uit meetgegevens eigenschappen van exoplaneten zoals massa, grootte, en dichtheid berekenen
Kwalitatieve en kwantitatieve opgaven maken over de dynamica van objecten in planetenstelsels in het algemeen, onder invloed van gravitationele en niet-gravitationele krachten
Kwalitatieve en kwantitatieve opgaven maken over de energiebalans van objecten in planetenstelsels in het algemeen
Kwalitatieve vragen beantwoorden over de eigenschappen van verschillende klassen van objecten in het zonnestelsel, en beargumenteren welke fysische processen hierbij een dominante rol spelen
Kwalitatieve vragen beantwoorden over de oorsprong van planetenstelsels en ons zonnestelsel in het bijzonder
Met behulp van de computer uitgebreide numerieke berekeningen maken over de hierboven beschreven onderwerpen
Je kunt de opdrachten van computerpractica en de bijbehorende uitkomsten daarvan correct en helder verwoorden.
Rooster
Zie Roosters bachelor Sterrenkunde
In MyTimetable (login) kun je alle vak- en opleidingsroosters vinden, waarmee jij je persoonlijke rooster kunt samenstellen. Onderwijsactiviteiten waarvoor je je via MyStudymap hebt ingeschreven, worden automatisch in je rooster getoond. Daarnaast kun je My Timetable gemakkelijk koppelen aan een agenda-app op je telefoon en worden roosterwijzigingen automatisch in je agenda doorgevoerd; bovendien ontvang je desgewenst per e-mail een notificatie van de wijziging. Je kunt notificaties aanzetten bij Instellingen, na login.
Vragen? Bekijk de video, lees de instructie of neem contact op met de ISSC helpdesk. Let op: Joint Degree studenten Leiden/Delft dienen de informatie uit de Leidse en Delftse MyTimetable's samen te voegen om een volledig rooster te zien. Deze video leg uit hoe dat werkt.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Werkcolleges
Computerpractica
Toetsing en weging
Schriftelijk tentamen, zie Tentamenrooster bachelor Sterrenkunde
Verslagen van computerpractica en opgaves werkcolleges (bonuspunten)
Literatuurlijst
Foundations of Astrophysics, Ryden & Peterson, ISBN 9780321595584 (aabevolen, niet verplicht)
Inschrijven
Met ingang van het collegejaar 2022-2023 ben je als student zelf verantwoordelijk om je tijdig, dat wil zeggen 14 of 28 dagen voor aanvang van het vak, in te schrijven. Dat kan via Mystudymap. Dit doe je twee keer per jaar: één keer voor de vakken die je wilt volgen in semester 1 en één keer voor de vakken die je wilt volgen in semester 2.
Inschrijven voor vakken in het eerste semester is mogelijk vanaf juli; inschrijven voor vakken in het tweede semester is mogelijk vanaf december. Zie voor meer informatie deze pagina (tab Wiskunde en Natuurwetenschappen)
Daarnaast is het voor alle studenten, inclusief eerstejaars bachelorstudenten, verplicht om zich in te schrijven voor tentamens én de inschrijving voor elk tentamen in My Studymap te bevestigen. Dit kan tot en met uiterlijk 10 kalenderdagen voorafgaand aan het tentamen. Zonder geldige voorinschrijving én bevestiging in My Studymap kun je niet deelnemen aan het tentamen.
Uitgebreide informatie over de werking van MyStudyMap vind je hier.
Contact
Docent: Dr. A.G.A (Anthony) Brown