Jaar 2
Overgangsjaar
Jaar 2 in collegejaar 2023-2024, voor de studenten die in september 2022 (of eerdeer) met de voltijd master gestart zijn).
Jaar 1 (90 EC-traject)
Studenten die de Educatieve minor Godsdienst en Levensbeschouwing of een hbo-bachelor Leraar Godsdienst en Levensbeschouwing hebben afgerond, hebben al een (beperkte) tweedegraads onderwijsbevoegdheid en komen op basis hiervan in aanmerking voor het 90 EC-traject (30 EC aan vrijstellingen voor het educatieve deel van de master).
Jaar 2 (90 EC-traject)
Jaar 2 in collegejaar 2023-2024 (voor de studenten die in september 2022 met het 90 EC traject voltijd gestart zijn).
Programma
Programma 120 EC
Vanaf het academische jaar 2023-2024 starten we met een herzien programma. Studenten die eerder zijn ingestroomd, ronden de master volgens het oude programma af. Het academische jaar 2023-2024 is daarom een overgangsjaar. Het tabblad Jaar 1 geeft het eerste studiejaar van het nieuwe programma aan; het tabblad Jaar 2 geeft het tweede studiejaar van het oude programma aan.
Hieronder volgt nadere informatie over de studiejaren 1 en 2 van het nieuwe studieprogramma. (Een overzicht van het oude programma vind je hier.)
De Educatieve master Religie en Levensbeschouwing omvat in totaal 120 EC (2 jaar studie in voltijd). De opleiding bevat drie leerlijnen: Religiewetenschap (totaal 45 EC), Educatie (totaal 44 EC) en Vakdidactiek (totaal 31 EC).
Leerlijn Religiewetenschap (45 EC)
De religiewetenschappelijke leerlijn is gericht op verdieping van religiewetenschappelijke kennis en onderzoeksvaardigheden. De kennis over religie en levensbeschouwing wordt aangeboden in mondiaal en vergelijkend perspectief, maar met bijzondere aandacht voor de Nederlandse situatie. De onderzoeksvaardigheden die je opdoet, pas je toe in de afstudeerscriptie.
Tools and Theories in the Study of Religion (10 EC) (Engels) (Engels) maakt je vertrouwd met de nieuwste theorieën en methoden binnen de religiewetenschap. Je leert ook deze theorieën te gebruiken om historisch en hedendaags materiaal te analyseren. Je volgt dit vak met studenten uit de MA Religious Studies.
Religion on the Move (10 EC) (Engels) leert je hoe religies functioneren in een moderne tijd gekenmerkt door globalisering en migratie. Casussen omvatten de Pinksterbeweging en de religieuze superdiversiteit in Nederland. Je volgt dit vak met studenten uit de MA Religious Studies.
Religious Studies Elective (10 EC) (Engels). Je kiest een keuzevak uit een wisselend aanbod dat kan gaan over bijvoorbeeld religie en internationale betrekkingen, pelgrimage of religie in Azië. In plaats van een keuzevak kun je ook een (onderzoeks)stage doen.
Afstudeerscriptie (15 EC). De opleiding wordt afgerond met een academische afstudeerscriptie over een zelfgekozen onderwerp. Je krijgt daarbij individuele begeleiding en neemt deel aan een scriptieseminar.
Leerlijn Educatie (44 EC)
De educatieve leerlijn is gericht op het verwerven van pedagogische en didactische vaardigheden die je direct toepast in de onderwijspraktijk.
Pedagogiek (4 EC) geeft een inleiding in de adolescentiepsychologie en biedt handvatten voor het pedagogisch handelen in de klas en in de school. Dit vak volg je met studenten van andere lerarenopleidingen.
Praktijk (Schoolstage) (30 EC) en Pedagogisch-didactisch handelen (totaal 10 EC): in het tweede semester begint het praktijkdeel van de opleiding. Hierbij loop je stage op een school voor voortgezet onderwijs. Je wordt begeleid door een supervisor uit de lerarenopleiding en een begeleider op school. Gedurende de opleiding loop je stage op twee verschillende scholen. Zo doe je in diverse praktijken kennis en ervaring op ten aanzien van sociaal-culturele achtergronden van leerlingen. Mocht je in jaar twee op dezelfde school willen blijven (stage of baan), dan is dat mogelijk. Je moet er dan wel aantoonbaar kennismaken met een andere praktijk door bijvoorbeeld een week met een medestudent op een andere school mee te lopen. De exacte invulling stem je af met je supervisor en moet goed gedocumenteerd worden. Het ICLON (Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing) beschikt over een uitgebreid netwerk en regelt de stageplaatsen voor het praktijkdeel. Tegelijkertijd met Praktijk volg je het vak Pedagogisch-didactisch handelen. Dit vak biedt een inleiding in algemene didactiek, klassenmanagement en schoolorganisatie en een context voor reflectie op de ervaringen die je opdoet en de uitdagingen die je tegenkomt tijdens de praktijk.
Leerlijn Vakdidactiek (31 EC)
De vakdidactische leerlijn is gericht op de religiewetenschappelijke inbreng in het levensbeschouwelijk onderwijs.
Religie, levensbeschouwing en burgerschap (5 EC) in het onderwijs gaat over de organisatorische inrichting van het onderwijs over religie, levensbeschouwing en burgerschap in Nederland en een aantal buurlanden. We nemen ook het bestaande lesmateriaal kritisch onder de loep. Dit vak is specifiek voor deze master ontwikkeld en uniek in Nederland.
In Religiewetenschappelijke vakmethodiek (5 EC) werken studenten als onderzoeks- en ontwikkelassistenten mee aan het Comenius-project ‘Religiewetenschappelijke vakdidactiek’. Ze helpen nieuw onderwijsmateriaal te maken over religieuze teksten en religieuze praktijken dat op alle lerarenopleidingen kan worden gebruikt.
In Vakdidactiek Godsdienst en Levensbeschouwing (totaal 9 EC) leer je activerende, vakinhoudelijk relevante en doordachte lessen voor de onderbouw en bovenbouw te ontwerpen binnen het onderwijsdomein religie, levensbeschouwing en burgerschap. Je maakt kennis met diverse didactische benaderingen en leert systematisch reflecteren op je eigen lesontwerp en -praktijk vanuit een door de religiewetenschap geïnformeerde vakdidactiek. Deze vakken volg je samen met studenten uit de master Leraar VHO Godsdienst.
In Vakdidactische Verdieping (5 EC) en Keuzeruimte (2 EC) verdiepen studenten zich in een vakdidactisch thema dat verband houdt met het onderwerp van hun afstudeerscriptie. In de Keuzeruimte kiezen studenten uit verschillende modules.
In Reflectie op het schoolvak (5 EC) reflecteren studenten, in het licht van de theoretische vakken van de opleiding en hun praktijkervaring tijdens de schoolstage, op de identiteit en vormingsdoelen van het vakgebied levensbeschouwing en religie. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de bijdrage van het vakgebied levensbeschouwing en religie aan burgerschapsvorming.
Oriëntatie op en verbinding met de onderwijspraktijk (semester 1)
Tijdens het eerste semester van de master ligt de focus op de vakinhoudelijke vakken op de faculteit. Parallel hieraan oriënteren studenten zich op de onderwijspraktijk tijdens de startdagen en via een korte stage. Daarnaast wordt bij het vak Religie, levensbeschouwing en burgerschap in het onderwijs een verbinding gemaakt met de onderwijspraktijk.
Startdagen
De startactiviteiten bereiden studenten voor op de master en de stage op school. Tijdens de startdagen ontvangen studenten een introductie op de opleiding en nemen deel aan een training regie, een training lesontwerpen en een training gespreksvaardigheden.
Oriëntatie op de lespraktijk
Om vast een beeld van het leraarschap te vormen, lopen studenten gedurende het eerste semester een korte oriënterende stage. Deze oriëntatie op de lespraktijk omvat de volgende onderdelen:
Programma 90 EC-traject
Studenten die de Educatieve minor Godsdienst en Levensbeschouwing of een hbo-bachelor Leraar Godsdienst en Levensbeschouwing hebben afgerond, hebben al een (beperkte) tweedegraads onderwijsbevoegdheid en komen op basis hiervan in aanmerking voor het 90 EC-traject (30 EC aan vrijstellingen voor het educatieve deel van de master).
Over de master
Deze master is ontwikkeld in nauwe samenwerking tussen de Faculteit Geesteswetenschappen (FGW) en het Interfacultair centrum voor lerarenopleiding, onderwijsontwikkeling en nascholing (ICLON).
Eindtermen van de opleiding
De Eindtermen van de opleiding zijn opgenomen in de Onderwijs- en examenregeling (OER).
Informatie over de start van opleiding
Studenten ontvangen vanuit de ICLON onderwijsadministratie per e-mail informatie over de start van de opleiding. Communicatie vanuit de ICLON Onderwijsadministratie (iclonlo@iclon.leidenuniv.nl) wordt verstuurd naar het privé e-mailadres. Centrale communicatie vanuit de Universiteit Leiden verloopt via het umail-adres. Lees de toegestuurde informatie aandachtig door. Niets ontvangen? Controleer je spamfolder!
Aanwezigheidsplicht
Tijdens werkcolleges aan de faculteit der Geesteswetenschappen geldt een aanwezigheidsplicht. Studenten mogen per college maximaal twee van de dertien bijeenkomsten missen (ongeacht de reden). Studenten die meer dan twee keer afwezig zijn geweest dienen contact op te nemen met de studieadviseur. Als er naar diens oordeel sprake is van bijzondere omstandigheden, kan van de regel om maximaal twee bijeenkomsten te mogen missen worden afgeweken. De studieadviseur neemt zijn/haar besluit in overleg met de docent(en) en maakt de uitkomst kenbaar aan de student en de betrokken docent(en).
Voor onderwijsactiviteiten aan het ICLON geldt datje aanwezigheid bij alle colleges wordt verwacht; hierin worden theorie en praktijkervaringen met elkaar verbonden en deelname is dus belangrijk om de opleiding met succes te doorlopen. Mocht je door ziekte of andere overmacht toch een keer een college missen, meld je dan voorafgaand aan het betreffende college af bij de docent. Er wordt dan besproken of en hoe je het onderwijs kunt inhalen.
Aanmelden/inschrijven studieonderdelen
De ICLON Onderwijsadministratie regelt de inschrijving voor ICLON-studieonderdelen.
Je ontvangt vanuit de ICLON Onderwijsadministratie instructies over de aanmeld/inschrijfprocedure van vakinhoudelijke vakken, keuze vakken en extern onderwijs. Zoals hierboven aangegeven, wordt deze informatie verstuurd naar je privé e-mailadres (controleer eventueel ook je spamfolder). Let op: de aanmeldprocedure kan dus afwijken van wat beschreven staat bij de individuele studieonderdelen elders op de Studiegids.
Bij twijfel of vragen: neem dan contact op met de ICLON Onderwijsadministratie via iclonlo@iclon.leidenuniv.nl of 071 527 40 15.
Writing Lab voor schrijfhulp
Studenten van de tweejarige Educatieve master kunnen gebruik kunnen maken van Writing Lab. Writing Lab helpt studenten om betere academische schrijvers te worden middels drie verschillende vormen van schrijfhulp. Voor meer informatie zie de website Writing Lab Leiden & Den Haag.
Onderwijsbevoegdheid
De eerstegraads onderwijsbevoegdheid staat aangetekend op het diploma-supplement dat bij het masterdiploma hoort.
Meer informatie
Waar vind je welke informatie?
Naast deze elektronische Studiegids is informatie voor zittende studenten te vinden op Brightspace, de studentenwebsite en er is een pagina met reglementen van de Educatieve master. Lees hieronder waar je welke informatie kunt vinden.
Studiegids
In deze elektronische Studiegids vind je specifieke informatie over de master. Je vindt hier bijvoorbeeld informatie over:
Curriculumonderdelen
Programmavereisten en keuze mogelijkheden
Deadlines (data beoordelingsmomenten en inleverdata producten)
Links naar het rooster van de onderwijsactiviteiten
Brightspace
Brightspace is de digitale leeromgeving van de Universiteit Leiden. Ieder curriculumonderdeel heeft een eigen ‘course’ in Brightspace. Daarnaast kun je in de course ICLON lerarenopleiding naast de start modules algemene informatie vinden over onder andere:
Bij wie je terecht kunt met vragen
Berichtgeving vanuit de opleiding
Begebleiding en advies
Examencommissie ICLON
Opleidingscommissie ICLON
Studentenwebsite
Op de studentenwebsite vind je algemene informatie voor studenten van de Universiteit Leiden. Selecteer je opleiding (Educatieve master) om ook opleiding specifieke informatie te vinden. Voorbeelden van informatie:
In- en uitschrijven bij de universiteit
Examencommissie en Opleidingscommissie
Studentenstatuut
Studentenvoorzieningen en -ondersteuning
Reglementen Educatieve master
In de organisatiegids vind je belangrijke regelementen en documenten van de Educatieve master, zoals bijvoorbeeld:
Onderwijs- en examenregeling (OER)
De Onderwijs- en Examenregeling is een wettelijk document dat geldig is voor één collegejaar. In de OER vind je bijvoorbeeld informatie over:
o Vrijstellingen aanvragen
o Tentamens (beoordelingstermijn, geldigheidsduur, et cetera)
o Cum laude criteria
o Gedragscodes
o Eindtermen van de opleiding
Regels en Richtlijnen van de Examencommissie
In de Regels & Richtlijnen zijn de taken en bevoegdheden van de Examencommissie opgenomen en is informatie voor de student te vinden over de gang van zaken met betrekking tot tentamens en de beoordeling hiervan.
Lijst van examinatoren
De Examencommissie van het ICLON benoemt ieder collegejaar examinatoren. Docenten aangewezen voor het huidige collegejaar staan vermeld in de lijst van examinatoren
Bereikbaarheid voor vragen
Je supervisor is het eerste aanspreekpunt voor vragen over de inhoud van de opleiding en als je dreigt studievertraging op te lopen door bijvoorbeeld persoonlijke omstandigheden. Je kunt je supervisor per e-mail bereiken.
Voor vragen over studentenzaken zoals status van je aanmelding, het rooster, cijferregistratie, afstuderen en diploma-uitreiking kun je contact opnemen met de Onderwijsadministratie van het ICLON via iclonlo@iclon.leidenuniv.nl of 071 527 40 15.
Studieadviseur: Toke Egberts
E-mail: studieadviseur@iclon.leidenuniv.nl
Voor uitgebreide en actuele contactgegevens zie de ICLON-website.
Op Brightspace (zie boven) vind je waar je nog meer terecht kunt met vragen.
Arbeidsmarktvoorbereiding
Career Service, LU Career Zone en career workshops kalender
Facultaire Career Service
Studenten van de tweejarige Educatieve master kunnen gebruik maken van de Career Service Geesteswetenschappen. Je kunt hier terecht voor bijvoorbeeld individueel loopbaanadvies, check van je cv/ brief/LinkedIn profiel, voorlichtingsbijeenkomsten en career events.
Leiden University Career Zone
De Leiden University Career Zone is dé website voor studenten en alumni van de Universiteit Leiden ter ondersteuning van de (studie)loopbaan. Je vindt er advies, informatie, (loopbaan)tests en tools op het gebied van (studie)loopbaanplanning, loopbaanmogelijkheden met je opleiding, arbeidsmarktoriëntatie, solliciteren, het alumni Mentornetwerk, job portal, workshops en events en Career services.
Workshops en events
In de cursuskalender vind je een overzicht van loopbaan en sollicitatie workshops, georganiseerd door de Career services.
Arbeidsmarktvoorbereiding in de tweejarige Educatieve master
De Universiteit Leiden heeft als doel om jou, naast het bieden van een gedegen universitaire opleiding, zo goed mogelijk voor te bereiden op de arbeidsmarkt en daarmee bij te dragen aan de ontwikkeling van jouw employability, je inzetbaarheid op de arbeidsmarkt. Hierdoor wordt het makkelijker om de overstap naar de arbeidsmarkt te maken, inzetbaar te blijven in een dynamische arbeidsmarkt, in een (loop)baan die past bij je eigen persoonlijke waarden, voorkeuren en ontwikkeling.
Employability-ontwikkeling bestaat uit vijf samenhangende onderdelen. Het is van belang dat de student zich gedurende zijn studie ontwikkelt op alle onderdelen.
Een inzetbaar profiel is de kern van de employability van een student. Studenten die [1] vakoverstijgende vaardigheden en [2] vakspecifieke kennis en vaardigheden hebben ontwikkeld en [3] praktijkervaring hebben opgedaan zijn beter inzetbaar op de arbeidsmarkt. Om het inzetbaar profiel heen, vormt zich de zelfredzaamheid van de student op de arbeidsmarkt. Studenten die door [4] arbeidsmarktoriëntatie de arbeidsmarkt leren kennen en kunnen reflecteren op hun eigen profiel en ontwikkeling [5] zelfreflectie zijn beter in staat om hun weg te vinden op de arbeidsmarkt, direct na afstuderen, maar ook later als hun loopbaan zich ontwikkelt.
De employability-ontwikkeling wordt binnen de lerarenopleiding als volgt vorm gegeven. Overkoepelend doel van de lerarenopleiding is dat leraren zelfstandig richting leren geven aan hun eigen denken en handelen (agency), met betrekking tot de drie wettelijke bekwaamheidsdomeinen in onderlinge samenhang: vakinhoudelijke, (vak)didactische en pedagogische bekwaamheid. Dit betekent dat leraren in toenemende mate (1) bewust worden van mogelijkheden met betrekking tot deze domeinen; (2) ontdekken wat ze belangrijk vinden in het onderwijs en dit ook kunnen verantwoorden naar betrokkenen; (3) door hen gewenste mogelijkheden in toenemende mate kunnen realiseren.
In het opleidingsmodel van het ICLON is nadrukkelijk aandacht voor het handelen van de leraar in de complexe praktijk. Wij nemen in de opleiding daarvoor de klasecologie van de leraar-in-opleiding en wat de leraar daarbinnen al doet en wil bereiken (doelsysteem) als uitgangspunt. We ondersteunen leraren bij het regelmatig doorlopen van een leercyclus (voornemens formuleren, ontwerpen, uitvoeren, leren van ervaringen en reflectie op het doelsysteem). Daarbij is niet alleen aandacht voor problematische ervaringen maar ook expliciet aandacht voor het leren van succeservaringen, omdat dit de leraar helpt te bepalen wat hij of zij al kan en belangrijk vindt. De verschillende fasen van de cyclus worden theoretisch verdiept en verbreed doordat leraren worden ingeleid in theoretische perspectieven met betrekking tot de drie bekwaamheidsdomeinen. Op deze manier worden leraren in de gelegenheid gesteld een persoonlijke leerroute te doorlopen waarbij ze stapsgewijs voortbouwen op wat ze al willen en kunnen, en zo hun onderwijsrepertoire met betrekking tot de drie bekwaamheidsdomeinen in onderlinge samenhang te ontwikkelen. Daarmee kan ook een goede balans worden gevonden tussen innovatie en routines. Vernieuwing van het repertoire vindt zo namelijk telkens stapsgewijs plaats en maakt gebruik van wat een leraar al wil en kan. In dit proces worden leraren bovendien gestimuleerd de instrumentele en normatieve kant van de professionalisering op elkaar af te stemmen. Enerzijds wordt leraren regelmatig gevraagd waarom ze een bepaalde handelwijze belangrijk vinden en in hoeverre betrokkenen zoals leerlingen, ouders en collega’s dit ook nastrevenswaardig vinden (normatieve kant). Omgekeerd worden leraren uitgenodigd om vanuit de hogere doelen van het doelsysteem weer af te dalen door zich af te vragen hoe deze (nog meer) kunnen worden gerealiseerd (instrumentele kant).
De leerroute voor de student vindt deels plaats op school en deels op het instituut. Daarbij proberen we zowel binnen het instituut als op school een leergemeenschap te ontwikkelen waarin leraren niet alleen leren van opleiders en begeleiders op school, maar ook van elkaar en van collega’s op school. Voor de bekwaamheidsdomeinen zijn doorlopende leerlijnen ontwikkeld die zowel de initiële opleiding als de inductiefase en deels ook voortgaande professionalisering omvatten. Binnen deze leerlijnen worden belangrijke onderwijstaken onderscheiden waaraan in de opleiding wordt gewerkt, zoals het ontwerpen en geven van gedifferentieerd onderwijs, het maken van contact met leerlingen, instructie geven, leerlingen motiveren, afstemmen op de leerlingen et cetera. Leraren krijgen vervolgens hulp op maat bij het bij het uitvoeren van deze taak; daarbij spelen zoals eerder aangegeven perspectieven en bijbehorende handvatten een belangrijke rol. Daarbij is er aandacht voor formatieve evaluatievormen waarvan leraren weer kunnen leren.
