In de middeleeuwen was Europa in vele opzichten minder ontwikkeld dan de Islamitische wereld en China. Dit roept de vraag op van welke betekenis de externe relaties van Europa in de middeleeuwen waren voor de oorsprong en verklaring van de Europese expansie. De contacten met Azië, Afrika en Noord-Amerika staan in dit college centraal. De expansie van de Vikingen tot in Amerika, de kruistochten, de reizen van Europese handelaren, missionarissen en diplomaten waaronder Marco Polo, Jan van Montecorvino en Willem van Rubroek tot diep in Azië, maar ook die van fantasiereizigers als Jan van Mandeville en de mythe van Pape Jan komen aan de orde. Bijzondere aandacht zal uitgaan naar de volgende vraagstukken: hoe raakte Europa via deze ‘ontdekkingsreizigers’ betrokken bij de rest van de wereld? Op welke wijze werd de kennis over de buiten-Europese wereld vastgelegd? Hoe werd deze verspreid en verwerkt in het traditionele wereldbeeld? Het samensmeden van feiten en legendarische en religieuze elementen is typisch voor de middeleeuwen. Door die versmelting is het bepalen van de grenzen tussen werkelijkheid en fantasie in de middeleeuwse verkenning van de wereld een boeiende maar soms ook hachelijke taak voor historici en andere wetenschappers. De commotie rondom de Vinlandkaart is hier een voorbeeld van. Feit én fictie speelden een belangrijke rol in de nauwe relatie tussen de middeleeuwse expansie van Europa en de ontdekkingsreizen van Columbus, Vasco da Gama en anderen aan het einde van de vijftiende eeuw.
Onderwijsvorm
Hoorcollege
Literatuur
Voor 5 ECTS:
F. Fernández-Armesto, Pathfinders. A global history of exploration (Oxford 2006 of latere druk) hoofdstuk 1 tm 6 blz. 1 tm 242.
J.L. Abu-Lughod. Before European Hegemony. The World System A.D. 1250-1350 (Oxford 1989)
Voor 10 ECTS, daarnaast ook:
R. Bartlett, The making of Europe. Conquest, colonization and cultural change, 950-1350 (Londen etc. 1993, of latere druk);
P. Jackson, The Mongols and the West (Londen etc 2005);
J. Larner, Marco Polo and the discovery of the world (New Haven en Londen 1999, of latere druk);
K.A. Seaver, The Frozen Echo. Greenland and the Exploration of North America ca AD 1000-1500 (Stanford 1996);
P. Jackson en D. Morgan (eds.), The mission of friar William of Rubruck. His journey to the court of the Great Khan Möngke 1253-1255. (Londen 1990)
Toetsing
Schriftelijk tentamen.
Rooster
Semester I, zie rooster
Informatie
Bij de docent: Dr L.H.J. Sicking, kamer Huizinga/177a of tel: 071-5272717.
Blackboard/webpagina
Ten behoeve van aanvullende informatie.