Studiegids

nl en

Neerlandistiek: Taalbeheersing van het Nederlands

Dit is een afstudeerrichting van de Master Neerlandistiek

Deze afstudeerrichting bestaat uit:

  • 20 EC scriptie op het gebied van de Taalbeheersing van het Nederlands

  • 20 EC vakken minimaal binnen de Taalbeheersing van het Nederlands

  • 10 EC in het verlengde van de Taalbeheersing van het Nederlands

  • 10 EC vrije keuzeruimte

De mastergroepen in het schema hieronder zijn de (keuze)vakken die binnen de afstudeerrichting gegeven worden.

Zie voor de cursussen die in het kader van Masterlanguage worden aangeboden onder Master Neerlandistiek.

Hieronder volgen twee voorbeelden van specialisatiethema’s die studenten binnen de afstudeerrichting Taalbeheersing van het Nederlands kunnen volgen. Deze thema’s zij niet dwingend, maar bedoeld als suggesties. Het gaat om:
1. De kunst van het overtuigen
2. De sturende kracht van taal (in samenwerking met de afstudeerrichting Nederlandse Taalkunde)

Voor meer informatie hierover kun je kijken onder het tabblad Meer info.

Als derde suggestie is bij deze afstudeerrichting ook een ‘onderwijs’ variant mogelijk, waarbij – in samenwerking met het ICLON – aan de masterthesis een onderwijskundige c.q. een op het onderwijs toegesneden invulling wordt gegeven.

Ook in het kader van Masterlanguage wordt een cursus aangeboden die specifiek de relatie Taalbeheersing en het (middelbaar) onderwijs tot onderwerp heeft.

Te volgen cursussen

Vak EC Semester 1 Semester 2

EERSTE SEMESTER

Keuzevakken specialisatie:

Theorie en methode van argumentatie 10
Stilistiek: formuleringskeuzes en overtuigingskracht 10

Keuzevakken in verlengde specialisatie:

Dialogen in literatuur en interactie 10
Historische sociolinguïstiek: taal in de stad 10
Reflectie op het schoolvak Nederlands (5 EC) 5
Reflectie op het schoolvak Nederlands (10 EC) 10
Retorisch vuurwerk: een canon van Nederlandse politieke toespraken 10

Masterlanguage

Taalbeheersing in de praktijk 5

Alle 'theme-courses' van het thema 'Language and Communication' uit de MA Linguistics

Theme courses

TWEEDE SEMESTER

Keuzevakken specialisatie:

De Sturende Kracht van Taal 10
Argumentative and Rhetorical Practices 10

Keuzevakken in het verlengde van de specialisatie

Comparative Syntax 10

Alle 'theme-courses' van het thema Language and Communication van de MA Linguistics

Theme courses

Scriptie

Scriptie MA Neerlandistiek (alle specialisaties) 20
MA Scriptieseminar Taalbeheersing

Vrije keuzeruimte 10 EC: elk willekeurig mastervak of een stage

Meer info

Een student kan een van de hieronder genoemde twee specialisatiethema’s volgen. Wie geen specifiek thema volgt, doet het programma zoals dat staat vermeld op het tabblad ‘Te volgen cursussen’.

(1) De kunst van het overtuigen

In de master Neerlandistiek-Taalbeheersing draait alles om de kunst van het overtuigen. Hoe kreeg Urgenda de rechter zover dat deze de staat beval om meer aan het klimaatprobleem te doen? Hoe kan het dat sommige politici steeds weer wegkomen met ernstige beschuldigingen aan hun adres? Welke formuleringskeuzes maken artsen om ervoor te zorgen dat patiënten zich gehoord voelen?
Om de kunst van het overtuigen te kunnen doorgronden, moet je uiteraard bekend zijn met klassieke en moderne theorieën over retorica en argumentatie. Maar ook heb je inzicht nodig in hoe taal werkt (pragmatiek) en hoe formuleringskeuzes daarbij een rol spelen (stilistiek). In het specialisatiethema De kunst van het overtuigen besteden we aandacht aan dit hele palet van invalshoeken. Daarbij richten we ons niet alleen op de theorie, maar bestuderen we ook de praktijk. We analyseren allerlei vormen van retorisch taalgebruik en kijken hoe deze zich verhouden tot de theorie.

Dit specialisatiethema biedt een veelzijdig vakkenpakket met een duidelijke link naar de praktijk. Zo weet je aan het eind van je studiejaar alles over de werking en effecten van argumentatieve en retorische strategieën. Door de werkvormen die we op college hanteren, leer je je bovendien zelf bekwamen in de kunst van het overtuigen. Onze opleiding leidt er dan ook toe dat je je als een allround communicatiespecialist (speech writer, taal-/tekstadviseur, docent/trainer, onderzoeker etc.) op de arbeidsmarkt begeeft.

Programma

Het programma van 60 EC ziet er als volgt uit:

Eerste semester:
Verplicht

  • Stilistiek: formuleringskeuzes en overtuigingskracht

  • Retorisch vuurwerk: een canon van Nederlandse toespraken

  • Theorie en methode van argumentatie

Tweede semester
Keuze uit:

  • De sturende kracht van taal

  • Argumentative and rhetorical practices.
    Scriptie van 20 EC.

Zie voor de inhoudelijke beschrijving van de colleges onderaan deze pagina.

(2) De sturende kracht van taal
Taal gebruik je niet alleen om de werkelijkheid te beschrijven, maar eerst en vooral als communicatiemiddel in de interactie met een hoorder/lezer. Met welke uiting kun je de gedachten, of het gedrag, van je gesprekspartner beïnvloeden? De woorden sprinter en stoptrein verwijzen misschien naar dezelfde werkelijkheid, maar ze roepen toch een heel ander beeld op en daar kun je als spreker gebruik van maken. In de taalbeheersing heeft deze retorische dimensie van taalgebruik altijd al centraal gestaan, maar ook in de moderne taalkunde is er steeds meer aandacht voor. In de MA Neerlandistiek kun je recente inzichten uit de taalbeheersing (de studie van taalgebruik) en de moderne taalkunde (de studie van het taalsysteem) combineren. Je krijgt niet alleen meer inzicht in de werking van taal en grammaticale constructies, maar vergroot zo ook je eigen stilistische en retorische vaardigheden.

Het specialisatiethema De sturende kracht van taal biedt een gevarieerd vakkenpakket met veel praktische toepassingsmogelijkheden. Bovendien biedt de kennis die je opdoet over taal je stevige handvatten om zelf een bekwaam ‘stuurder met taal’ te worden. Tel daarbij op de communicatievaardigheden die je op college leert ontwikkelen en je kunt rustig concluderen dat dit specialisatiethema opleidt tot een allround communicatiespecialist die op allerlei terreinen aan de slag kan.

Programma

Het programma van 60 EC ziet er als volgt uit:

Eerste semester:
Verplicht

Keuze uit:

  • Retorisch vuurwerk: een canon van Nederlandse toespraken

  • Theorie en methode van argumentatie

  • Pragmatics

Tweede semester
Verplicht:

  • De sturende kracht van Taal
    Scriptie van 20 EC.

Zie voor de inhoudelijke beschrijving van de colleges onderaan deze pagina.

Arbeidsmarktvoorbereiding

Vak EC Semester 1 Semester 2
Leiden Elective Academic Periodical - Special Issue #2 "Nature" 10