More info
Eindtermen van de opleiding
Afgestudeerden beschikken over kennis en inzicht in het mogelijke beroepenveld van filosofen.
Daarnaast beschikken zij over kennis en inzicht op het gebied van de filosofie, die het niveau van het voortgezet onderwijs verregaand overtreffen, in het bijzonder voor wat betreft:
1. Kennis en inzicht
Afgestudeerden beschikken over kennis en inzicht op het gebied van de filosofie, die het niveau van het voortgezet onderwijs verregaand overtreffen, in het bijzonder voor wat betreft:
de historische ontwikkeling van de Westerse filosofie, mede in relatie tot de ontwikkeling van de verschillende vakwetenschappen;
de maatschappelijke en culturele betekenis van de Westerse filosofie, mede in globaal en comparatief perspectief;
de voornaamste traditionele onderdelen van de Westerse filosofie, inclusief ethiek, logica, metafysica, epistemologie, wetenschapsfilosofie, en politieke filosofie, cultuurfilosofie en continentale filosofie, hun problemen, hun methoden en hun kernbegrippen;
voor de afstudeerrichtingen Ethiek en politieke filosofie, Filosofie van mens, techniek en cultuur, Geschiedenis van de filosofie en Theoretische filosofie: metafysica, continentale filosofie en geschiedenis van de politieke filosofie, alsmede recente ontwikkelingen op het gebied van de afstudeerrichting;
voor de afstudeerrichting Global and Comparative Perspectives: de filosofische tradities van India, China, Afrika en het Midden-Oosten, alsmede recente ontwikkelingen op het gebied van de comparatieve filosofie.
2. Toepassen van kennis en inzicht
Afgestudeerden zijn in staat om hun kennis en inzicht op het gebied van de filosofie toe te passen door:
zelfstandig filosofische literatuur te verzamelen met behulp van traditionele en moderne technieken en deze literatuur te beoordelen op relevantie en kwaliteit;
zelfstandig filosofische teksten te bestuderen en te analyseren in termen van argumenten en conclusies, deze te beoordelen op hun argumentatieve kwaliteiten, deze te begrijpen in onderling verband en te situeren in een bredere historische, maatschappelijke en wetenschappelijke context;
zelfstandig problemen op het gebied van de specialisatie te identificeren en te analyseren en voorgestelde oplossingen kritisch te beoordelen;
zelfstandig een wijsgerige, goed afgebakende onderzoeksvraag te formuleren op het gebied van de specialisatie, deze vraag te plaatsen in een filosofische context en een betoog te ontwikkelen om de vraag te beantwoorden;
Zelfstandig te reflecteren op zowel de domeinspecifieke als de breed toepasbare vaardigheden (transferable skills) die nodig zijn in een toekomstige professionele omgeving.
3. Oordeelsvorming
Afgestudeerden zijn in staat om:
zakelijke en constructieve kritiek te formuleren op filosofische standpunten en deze kritiek te onderbouwen met argumenten;
inzake filosofische kwesties een standpunt te bepalen en dit met argumenten te onderbouwen.
4. Communicatie
Afgestudeerden zijn in staat om:
zich begrijpelijk uit te drukken in woord en geschrift in de voertaal van de opleiding (Nederlands en Engels voor de afstudeerrichtingen Ethiek en politieke filosofie, Filosofie van mens, techniek en cultuur, Geschiedenis van de filosofie en Theoretische filosofie; Engels voor de afstudeerrichting Global and Comparative Perspectives);
op zakelijke en constructieve wijze te participeren in en leiding te geven aan academische discussies;
een helder opgebouwd en toegankelijk betoog te houden in de vorm van een mondelinge presentatie, ondersteund door digitale presentatietechnieken;
complexe vraagstukken op een heldere manier schriftelijk uiteen te zetten.
5. Leervaardigheden
Afgestudeerden zijn in staat om:
Voorts leidt elke Leidse opleiding in de geesteswetenschappen op tot facultair geformuleerde:
Algemene academische vaardigheden
Voor studenten die voor het eerst instromen in een bacheloropleiding in september 2022 of later gelden de volgende algemene academische vaardigheden:
I Kennis en inzicht
De afgestudeerde is vaardig in het vinden van (digitaal) beschikbare literatuur via geëigende
zoeksystemen.
De afgestudeerde heeft inzicht in de beschikbaarheid van voor het vakgebied relevante (digitale)
bronnen en tools.
De afgestudeerde heeft inzicht in hoe digitale gegevensverzamelingen tot stand zijn gekomen en hoe die gebruikt worden in digitale onderzoeksmethoden.
De afgestudeerde is in staat om te reflecteren over de maatschappelijke en wetenschappelijke gevolgen van digitalisering met betrekking tot het eigen vakgebied.
II Toepassen van kennis en inzicht
De afgestudeerde is in staat een goed afgebakende probleemstelling te formuleren.
De afgestudeerde kan voor het vakgebied vereiste kwalitatieve en/of kwantitatieve digitale technieken benutten om gegevens uit digitale bronnen te selecteren, te bewerken, te analyseren en/of te visualiseren.
De afgestudeerde is in staat om zelfstandig een origineel onderzoeksvoorstel te formuleren, waarbij verschillende bronnen, benaderingen en/of artefacten worden gecombineerd.
III Oordeelsvorming
De afgestudeerde heeft inzicht in de mogelijkheden en beperkingen van (digitale) (onderzoeks)bronnen en methoden in het eigen vakgebied, kan deze vergelijken en combineren met andere bronnen en methoden en kan er kritisch gebruik van maken.
De afgestudeerde is in staat op basis eigen onderzoek een beargumenteerde conclusie te formuleren.
IV Communicatie
De afgestudeerde is bekend met verschillende moderne methoden en technieken van publicatie, ook in digitale en visuele vormen, en is bekend met de bijbehorende conventies en jargon.
De afgestudeerde kan een beargumenteerde keuze maken uit digitale middelen voor mondelinge en schriftelijke presentatie van onderzoekswerk en die middelen gebruiken.
De afgestudeerde kan onderzoeksresultaten helder, overtuigend en beargumenteerd uiteenzetten.
De afgestudeerde kan actief deelnemen aan een vakinhoudelijke discussie.
De afgestudeerde is in staat om in teamverband doelen te realiseren.
V Leervaardigheden
De afgestudeerde heeft het vermogen om zelfstandig nieuwe vaardigheden aan te leren die nodig zijn om productief te kunnen werken met (digitale) bronnen en tools van het eigen vakgebied.
De afgestudeerde is in staat op constructieve wijze feedback te geven en te ontvangen, en kan gegronde kritiek verwerken tot een herziening van het eigen standpunt of de eigen argumentatie.
De afgestudeerde kan een realistische planning maken en zich houden aan overeengekomen
planningen en prioritering.
De afgestudeerde is in staat te reflecteren op het eigen leerproces en functioneren, zowel zelfstandig als binnen een team, en op de eigen bijdrage aan het eindproduct.
Academische integriteit
Studenten dienen zich vertrouwd te maken met het begrip wetenschappelijke integriteit en de wijze waarop dit tot uiting komt in hun eigen werk. Plagiaat wordt niet getolereerd. Studenten mogen teksten die ze eerder in deze of andere cursussen hebben ingediend niet substantieel hergebruiken. Geringe overlap met eerder werk is toegestaan, mits dit naar behoren wordt vermeld in de bronvermelding.
Studeren met een functiebeperking
De universiteit zet zich in voor het ondersteunen en opvangen van studenten met een functiebeperking zoals vermeld in het universitaire protocol (met name pagina 3-5). Studenten dienen ten minste vier weken voor aanvang van de cursus contact op te nemen met het Fenestra Disability Centre om er zeker van te zijn dat alle benodigde academische voorzieningen tijdig kunnen worden getroffen conform het bovengenoemde protocol.
Regeling Bindend Studieadvies (BSA)
De opleiding (zowel voltijd als deeltijd) kent een Bindend Studieadvies.
Voor de bacheloropleiding Filosofie zijn in het kader van de BSA-regeling geen aanvullende eisen van toepassing.
Het studieprogramma
Eerste jaar (propedeuse)
De eerste helft van de bacheloropleiding Filosofie (semester 1-3) biedt een brede oriëntatie in de westerse academische filosofie. De westerse traditie wordt daarbij ook vergeleken met andere, niet-westerse denkwijzen (vergelijkende filosofie). In deze fase krijgen studenten een overzicht van de geschiedenis van de filosofie en van de systematische vakken als ethiek, logica, metafysica en cultuurfilosofie. Tijdens deze inhoudelijke cursussen oefenen zij zich tevens in academische vaardigheden als analyseren, argumenteren, helder schrijven en dergelijke. Naast deze cursussen volgen de studenten de cursus Filosofische vaardigheden, waarin een aantal essentiële academische vaardigheden worden getraind rondom het lezen, begrijpen, onderzoeken en schrijven van filosofische teksten.
Het eerste studiejaar, de propedeuse, bestaat geheel uit verplichte onderdelen. In het eerste jaar volgen studenten tien vakcursussen. De meeste cursussen bestaan uit een hoorcollege, alleen de cursussen Ethiek, Logica, Filosofische Vaardigheden en Geschiedenis van de moderne filosofie II worden ondersteund met een tutorial.
Tweede jaar
De eerste helft van het tweede bachelorjaar Filosofie vormt een voortzetting en verdieping van het inleidende programma van de propedeuse. Studenten volgen nog eens vijf verplichte vakken.
In de tweede helft kunnen studenten een preselectie maken voor één van de vier afstudeerrichtingen: Geschiedenis van de filosofie, Theoretische filosofie, Ethiek en politieke filosofie, of Filosofie van mens, techniek en cultuur. Dit doen de studenten middels het volgen van twee Core Courses en twee specialisatiecursussen van 10 EC uit een jaarlijks wisselend aanbod.
Elke Core Course is gekoppeld aan een specialisatie:
Core Course: Naming and Necessity (Theoretische filosofie)
Core Course: Advanced Moral and Political Philosophy (Ethiek en politieke filosofie)
Core Course: The Secret History of Philosophy (Geschiedenis van de filosofie)
Core Course: The World as Problem (Filosofie van Mens, Techniek en Cultuur)
Derde jaar
Het derde jaar van de bacheloropleiding wordt gekenmerkt door meer verdieping en meer keuzevrijheid. Het eerste semester van het derde jaar biedt studenten de gelegenheid om in de keuzeruimte hun intellectuele horizon te verbreden.
Studenten van het Nederlandstalige bachelorprogramma maken een definitieve keuze voor één van de volgende vier afstudeerrichtingen: Ethiek en politieke filosofie, Filosofie van mens, techniek en cultuur, Geschiedenis van de filosofie, of Theoretische filosofie. In het tweede semester volgen studenten twee thematische BA3-cursussen van 10 EC uit een jaarlijks wisselend aanbod.
Het derde jaar wordt afgesloten met een BA-eindwerkstuk van 10 EC en niveau 400 (zie onder: BA-eindwerkstuk en en afstudeereisen). In dit laatste semester volgen studenten tevens het verplichte scriptieseminar.
Keuzeruimte
In het eerste semester van het derde jaar van de bacheloropleiding Filosofie biedt het studieprogramma een keuzeruimte van 30 EC.
De keuzeruimte van 30 EC kan worden ingevuld met een individueel (zelf samengesteld) keuzepakket. In het pakket mogen zowel niet-wijsgerige als wijsgerige keuzevakken worden opgenomen, maar de opleiding stimuleert haar studenten de keuzeruimte te gebruiken voor niet-filosofische onderdelen. De keuzeruimte kan ook worden ingevuld met een vastgestelde minor (zie ook minorensite. Daarnaast kunnen studenten de keuzeruimte gebruiken voor een academische stage, of een studieverblijf in het buitenland.
Een individueel keuzepakket moet altijd vooraf ter goedkeuring worden voorgelegd aan de examencommissie. De examencommissie beoordeelt of het voorgestelde pakket voldoende samenhang en niveau-opbouw heeft. Ten minste één van de cursussen van het keuzepakket moet niveau 300 hebben. Ook een stageplan of het beoogde studieprogramma aan een buitenlandse universiteit moet vooraf worden goedgekeurd door de examencommissie. Een minor hoeft niet ter goedkeuring worden voorgelegd aan de examencommissie.
Zie ook de centrale informatiepagina over de keuzeruimte.
BA-eindwerkstuk
Om te kunnen afstuderen dienen studenten de propedeuse en alle onderdelen van het tweede en derde jaar te hebben behaald. De bacheloropleiding wordt afgesloten met een BA-eindwerkstuk. In het werkstuk laat een student zien dat hij of zij in staat is zelfstandig een kritische beschrijving te geven van de state of the art met betrekking tot een filosofisch probleem op het terrein van de gekozen afstudeerrichting.
Zie de cursusbeschrijving van het BA-eindwerkstuk.
Afstudeerrichtingen en afstudeereisen
De bacheloropleiding Filosofie heeft de volgende afstudeerrichtingen:
Ethiek en politieke filosofie
Filosofie van mens, techniek en cultuur
Geschiedenis van de filosofie
Global and Comparative Perspectives
Theoretische filosofie
Om te kunnen afstuderen in een afstudeerrichting gelden de volgende vereisten:
Studenten volgen de Core Course van de gekozen afstudeerrichting.
Studenten kiezen twee thematische BA2-cursussen filosofie van elk 10 EC uit een jaarlijks wisselend aanbod.
Studenten kiezen twee thematische BA3-cursussen filosofie van elk 10 EC uit een jaarlijks wisselend aanbod.
Ten minste één BA2-cursus en één BA3-cursus moeten worden geselecteerd uit het aanbod van de gekozen afstudeerrichting.
Het onderwerp van het BA-eindwerkstuk moet behoren tot de gekozen afstudeerrichting.
Voor studenten die zijn gestart met de opleiding in 2023-2024 of eerder gelden nog de oude vereisten: studenten dienen ten minste twee en ten hoogste vier van de vijf door de student afgeronde derdejaarscursussen (niveau 300-400) te behoren tot de betreffende afstudeerrichting, evenals het onderwerp van het BA-eindwerkstuk.
De afstudeerrichting Global and Comparative Perspectives is een Engelstalig programma. De keuze voor dit programma wordt gemaakt direct in het eerste jaar van de bacheloropleiding.
Overgangsregelingen
Vanwege wijzigingen in het onderwijsprogramma van de opleiding met ingang van 1 september 2025, geldt onderstaande overgangsregeling. Niet langer aangeboden vakken vermeld in de linker kolom worden vervangen door vakken vermeld in de rechterkolom.
| Vak in het oude programma |
Vervangend (nieuw) vak |
| History of Modern Philosophy (5 EC) |
Geschiedenis van de moderne filosofie I (5 EC) |
| History of Political Philosophy (5 EC) |
Geschiedenis van de politieke filosofie (5 EC) |
| Analytische filosofie (5 EC) |
Language and Thought (5 EC) |
Studenten die nog niet geslaagd zijn voor een van de onderstaande vakken krijgen eenmalig de kans om deze vakken in 2025-2026 te volgen en te halen:
Studenten die nog niet geslaagd zijn voor Ethiek (5 EC) kunnen dit vak herkansen. Dit vak wordt vanaf september 2025 elk jaar aangeboden.
Voltijd en deeltijd
De bacheloropleiding Filosofie wordt zowel voltijds als in deeltijd verzorgd.
Het deeltijdprogramma van de BA Filosofie is inhoudelijk identiek aan het voltijdprogramma. Bij de deeltijdopleiding wordt echter een gemiddelde studievoortgang van 40 EC per jaar als uitgangspunt genomen, zodat de bacheloropleiding 4,5 jaar duurt.
Het overzicht per jaar is als volgt:
Eerste jaar: Alle onderdelen van de propedeuse zijn verplicht. Deeltijdstudenten volgen echter acht van de twaalf propedeusecursussen in het eerste jaar van inschrijving (40 EC). De overige vier cursussen volgen zij in het tweede jaar van inschrijving.
Tweede jaar: In het tweede jaar van inschrijving volgen deeltijdstudenten de vier onderdelen van het propedeuseprogramma die zij in het eerste jaar van inschrijving nog niet hebben afgerond (20 EC). Daarnaast volgen zij in semester 1 drie van de zes onderdelen van het tweede jaar (15 EC).
Derde jaar: In het eerste semester van het derde jaar van inschrijving volgen deeltijdstudenten de drie BA2-onderdelen die zij in het tweede jaar van inschrijving nog niet hebben afgerond (15 EC). Deeltijdstudenten volgen in het derde jaar van inschrijving twee Core Courses en twee BA2-cursussen (in totaal 30 EC).
Vierde jaar: In het vierde jaar van inschrijving volgen studenten één BA3-cursus van 10 EC uit het aanbod. De resterende tijd van het vierde jaar is beschikbaar voor de vrije keuzeruimte (30 EC).
Vijfde jaar: In het eerste semester van het vijfde jaar van inschrijving volgen studenten één BA3-cursus van 10 EC uit het jaarlijkse aanbod. In het vijfde jaar van inschrijving schrijven deeltijdstudenten een BA-eindwerkstuk over een onderwerp binnen de gekozen afstudeerrichting en volgen het verplichte scriptieseminar.
Aansluitende masteropleidingen / pre-mastertrajecten
Aansluitende masteropleidingen
Het bachelordiploma Filosofie geeft rechtstreeks toegang tot de volgende specialisaties van de masteropleiding Philosophy 60 EC aan de Universiteit Leiden:
Modern European Philosophy
Moral and Political Philosophy
Philosophical Perspectives on Politics and the Economy
Philosophy of Knowledge
Het bachelordiploma Philosophy: Global and Comparative Perspectives geeft daarnaast ook rechtstreeks toegang tot de volgende specialisatie van de masteropleiding Philosophy 60 EC aan de Universiteit Leiden:
- Global and Comparative Philosophy
Voor meer informatie over de verschillende masteropleidingen en de aanmeldingsprocedure, zie mastersinleiden.nl.
Lerarenopleiding Filosofie
Na afronding van de eenjarige masteropleiding Philosophy kunnen studenten die zich willen voorbereiden op een loopbaan in het voortgezet onderwijs de Lerarenopleiding Filosofie volgen bij het ICLON en daarmee een eerstegraads lesbevoegdheid in filosofie verwerven. Studenten die in de keuzeruimte van de bacheloropleiding de educatieve minor hebben afgerond en hun masterdiploma hebben behaald, kunnen daarna met een verkort traject de Lerarenopleiding Filosofie afronden (30 EC in plaats van 60 EC).
Pre-mastertrajecten
De verschillende pre-mastertrajecten Philosophy zijn bedoeld voor studenten die in het bezit zijn van een bachelordiploma van een onderzoeksuniversiteit dat vergelijkbaar is met het niveau van een bachelordiploma van een Nederlandse universiteit, maar die niet voldoen aan de toelatingsvoorwaarden voor de MA Philosophy wat betreft kennis, inzicht en vaardigheden op het terrein van de filosofie zoals aangegeven in de OER, art. 5.2.2. Studenten die het voorgeschreven traject van de pre-master Philosophy van maximaal 60 EC met succes afronden worden toegelaten tot de betreffende specialisatie van de MA Philosophy. Toelatingsbesluiten tot de pre-master worden afgegeven door de toelatingscommissie na beoordeling van een verzoek tot toelating tot de masteropleiding.
Compensatieregeling
Bij de afronding van de propedeuse van de BA Filosofie kan compensatie van onvoldoendes plaatsvinden tussen de cursussen binnen het volgende cluster:
Compensatie van onvoldoendes is mogelijk indien:
a. het gewogen gemiddelde in het betrokken cluster ten minste 6.0 bedraagt;
b. een student in het betrokken cluster voor maximaal één onderwijseenheid een onvoldoende heeft behaald;
c. geen van de behaalde resultaten binnen een cluster lager is dan een 5.0;
d. voor ten minste één onderwijseenheid van dat cluster een 8.0 of hoger is behaald.
Indien een student aan deze voorwaarden voldoet wordt hij geacht te hebben voldaan aan de eisen voor het examen waarop hij zich voorbereidt met dit cluster van onderwijseenheden en kan een verzoek tot compensatie indienen bij de examencommissie via Verzoek tot toepassing van de compensatieregeling.
In de postpropedeuse is compensatie niet mogelijk.
Career Preparation
Arbeidsmarktvoorbereiding bij BA Filosofie
Het programma
Het programma van de BA Filosofie in Leiden is veelzijdig: studenten verdiepen zich in de geschiedenis van de filosofie, ethiek en politieke filosofie, theoretische filosofie, en filosofie van mens, techniek en cultuur. Daarnaast is er aandacht voor de vergelijkende filosofie. In het drie semesters van de opleiding wordt met hoorcolleges, werkcolleges en tutorials een brede basis gelegd. In het derde jaar specialiseert de student zich in één van de vier afstudeerrichtingen. Vanaf het eerste jaar trainen studenten geleidelijk de verschillende vaardigheden die nodig zijn om op academisch niveau filosofisch onderzoek te verrichten: dat wil zeggen alle essentiële academische vaardigheden rondom het lezen, begrijpen, onderzoeken en schrijven van filosofische teksten, en het stellen van goede filosofische vragen.
Hoe kun je de kennis en vaardigheden die je opdoet gebruiken? Welke richting kies je binnen je studie en waar om? Wat kan je al, en welke vaardigheden wil je nog leren? Hoe vertaal je de vakken die je kiest naar iets wat je later zou willen doen?
Op verschillende momenten tijdens je bachelor Filosofie komen deze en vergelijkbare vragen ter sprake. Mogelijk heb je er al eens met de studiecoördinator, de Humanities Career Service of met medestudenten over gesproken of gebruik gemaakt van de Leiden University Career Zone. Er worden allerlei activiteiten georganiseerd waarbij je kunt reflecteren op je eigen wensen en mogelijkheden en waarbij je de kans krijgt je te oriënteren op de arbeidsmarkt. Centraal daarbij staan de vragen: ‘Wat kan ik?’, ‘Wat wil ik?’ en ‘Hoe bereik ik mijn doelen?’
Activiteiten
Via de facultaire website en de opleidingswebsite en e-mail word je op de hoogte gehouden van verdere activiteiten rondom de arbeidsmarktvoorbereiding. Het is raadzaam om de volgende activiteiten in de gaten te houden om je goed te kunnen oriënteren:
Eerste jaar
Tweede jaar
Derde jaar
Transferable Skills
Voor toekomstige werkgevers is niet alleen de inhoudelijke kennis die je tijdens je studie hebt opgedaan belangrijk, zij letten ook op de zogenaamde transferable skills. Dit zijn bijvoorbeeld cognitieve vaardigheden zoals kritisch denken, redeneren en beargumenteren en innovatie; intra-persoonlijke vaardigheden zoals flexibiliteit, initiatief, waardering van diversiteit en metacognitie; en interpersoonlijke vaardigheden zoals communicatie, verantwoordelijkheid en conflictoplossing. Het zijn kortom vaardigheden die professionals nodig hebben om goed te kunnen functioneren.
Het is daarom belangrijk dat je tijdens je studie niet alleen zoveel mogelijk inhoudelijke kennis opdoet, maar dat je je ook bewust bent van de vaardigheden die je verworven hebt en de vaardigheden die je nog wil leren. In de cursusbeschrijvingen in de Studiegids van de bachelor Filosofie vind je, naast de leerdoelen van de vakken, ook een lijst met de vaardigheden waar aan gewerkt wordt.
De vaardigheden die worden aan de orde komen je bij de verschillende vakken kunt tegenkomen zijn:
Vakken BA Filosofie
Uiteraard bieden vakken van het onderwijsprogramma je voorbereiding op de arbeidsmarkt. We streven er als opleiding naar om in elk semester het onderwerp op heel directe of minder directe manier aan bod te laten komen. Binnen de BA Filosofie gebeurt dit onder meer binnen de volgende vakken:
Eerste jaar
Tweede jaar
Derde jaar
Contact
Vragen over je (studie)loopbaan keuzes? Maak een afspraak met de loopbaanadviseur van de Humanities Career Service via 071-5272235, of met de studieadviseur Filosofie Patsy Casse.
